Geografia

oraz

zarys japońskiej sceny politycznej



Flaga, mapa i hymn

Mapa Japonii

(tłum. Marcin Sieradzki)


Słowa hymnu:

Kimi ga yo wa
Chiyo-ni yachiyo-ni
Sazareishi-no
Iwao to nari te
Koke-no musu made

Lat tysiące niech trwają w szczęściu rządy cesarza,
Panuj, mój władco, aż kamyki z plaży,
Mocą wieków, przemienią się w potężne skały,
Których czcigodne zbocza,
Mech okrywa.

Hymn Japonii jest najstarszy i najkrótszy na świecie. Słowa jego zostały zaczerpnięte z poetyckiej antologii "Kokinshu", spisanej w X wieku. Kapitulacja Japonii w 1945 roku zdelegalizowała "Kimigayo" oraz flagę Japonii (hinomaru). Dopiero 9 sierpnia 1999 roku, po pół wieku, hymn i flaga Japonii stały się legalne.

Postawowe informacje

Kraj wyspiarski obejmujący około 3 tysięcy wysp. Najważniejsze i największe to: Honsiu, Hokkaido, Sikoku i Kiusiu, a także archipelag wysp Riukiu. Do 1945 w skład ziem należących do Japonii wchodziły także wyspy Kurylskie ale w ostatnich dwóch tygodniach II wojny światowej wojska radzieckie zajęły wyspę i od tego momentu administracyjnie podlegają one Rosji. Japonia do dziś domaga się zwrotu owych wysp (w dziale Informacje można przeczytać kilka wiadomości na temat przebiegu negocjacji). Japonia zajmuje łączną powieszchnię 377 750 km2, z czego:

Honsiu to 230,8 tys. km 2,
Hokkaido 78,5 tys. km2,
Kiusiu 42,08 tys. km2,
Sikoku 18,8 tys. km 2.

Reszta powieszchni przypada na wyspy Riukiu i pozostałe (wody przybrzeżne to 3091 km2) . Linia brzegowa Japonii wynosi łącznie 29 751 km. Najwyższy punkt to wulkan Fujiyama, który wznosi się 3776 metrów nad poziom morza. Z kolei najniższy punkt to Hachiro-gata, którego depresja sięga 4 metry poniżej poziomu morza. Wykorzystanie ziemi w Japonii kształtuje się w następujący sposób: 11% to obszary orne, 2% pastwiska, 67% góry i lasy i pozostałe to 20%. Klimat Japonii jest bardzo zróżnicowany, wiąże się to z "rozpiętością" Japonii. W ten sposób na wyspach Hokkaido, które znajdują się na północy, zimy są mroźne a klimat jest raczej chłodny. Wyspy Riukiu to przykład klimatu tropikalnego, z resztą już Tokio jest położone na takiej wysokości chłodny. Wyspy Riukiu to przykład klimatu tropikalnego, z resztą już Tokio jest położone na takiej wysokości geograficznej (ta sama co Ateny), że można określić ten klimat jako dość ciepły. Tak więc nie można określić jednoznacznie jaki panuje klimat w Japonii.

Miasta Japonii, podział administracyjny

Najważniejsze miasta Japonii to:

Tokio (Tokyo) - stolica, liczy sobie około 7,27 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Jokohama (Yokohama) - 3,25 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Osaka - stolica prefektury Osaka; 2,6 mln. mieszkańców (Honsiu),
Nagoja (Nagoya) - 2,1 mln. mieszkańców (Honsiu),
Sapporo - 1,7 mln. mieszkańców, środek administracyjny prefektury Hokkaido (wyspa Hokkaido),
Kobe - 1,5 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Kioto (Kyoto) - 1,47 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Fukuoka - 1,2 mln. mieszkańców,
Kawasaki - 1,2 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Hiroszima (Hiroshima) - 1,073 mln. mieszkańców (wyspa Honsiu),
Kitakiusiu (Kitakyushu) - 1,020 mln. mieszkańców (wyspa Kiusiu),
Sendai - 884 tys. mieszkańców,
Kagoshima - 536 tys. mieszkańców,
Niigata - 483 tys. mieszkańców,
Nagasaki - 443,8 tys. mieszkańców (wyspa Kiusiu),

Japonia jest podzielona administracyjnie na 8 regionów, są to: Hokkaido, Tohoku, Chubu, Kanto, Kinki, Chukogu, Shikoku, Kyushu-Okinawa.

Japonia - Regiony

(tłum. Marcin Sieradzki)


Regiony podzielone są również na mniejsze obszary administracyjne jakimi są prefektury, łącznie jest ich 47: Aichi, Akita, Aomori, Chiba, Ehime, Fukui, Fukuoka, Fukushima, Gifu, Gunma, Hiroshima, Hokkaido, Hyogo, Ibaraki, Ishikawa, Iwate, Kagawa, Kagoshima, Kanagawa, Kochi, Kumamoto, Kyoto, Mie, Miyagi, Miyazaki, Nagano, Nagasaki, Nara, Niigata, Oita, Okayama, Okinawa, Osaka, Saga, Saitama, Shiga, Shimane, Shizuoka, Tochigi, Tokushima, Tokyo, Tottori, Toyama, Wakayama, Yamagata, Yamaguchi, Yamanashi.


Polityka - zarys japońskiej sceny politycznej

System partyjny Japonii - układ rywalizacji politycznej o wieolpartyjnym formacie [...]. Do 1955 roku system partyjny przypominał układ zrównoważony w ramach, którego następowała dość regularna wymiana partii rządzących, jednak z reguły w ramach bloku centroprawicowego. W latach 1946-1955 zostało stworzonych 10 gabinetów, w których uczestniczyło 5 partii politycznych. Miały one charakter gabinetów koalicyjnych (4) bądź gabinetów jednopartyjnych (6). Aż 8 spośród nich miało prawicowy charakter ideologiczno-programowy, a odpowiedzialnymi za ich stworzenie były Partia Liberalna (1946-1947, 1948-1954) lub Partia Demokratyczna (1954-1955). W 1955 roku obie partie powołały do życia nową strukturę organizacyjną, -> Partię Liberalno-Demokratyczną (JM), co było reakcją bloku konserwatywnego na połączenie się partii socjalistycznych. W latach 1957-1976 JM zdobywała absolutną większość miejsc w izbie niższego parlamentu (Shugiin) i w efekcie powoływała do życia czysto jednopartyjne większościowe (13 gabinetów). System partyjny nabrał cech systemu partii predominującej. Do 1993 roku partia jeszcze 14-krotnie tworzyła gabinety, choć 5 spośród nich nie miało już charakteru jednopartyjnych większościowych - 3 gabinety jednopartyjne mniejszościowe w latach 1976-1980 oraz 2 gabinety koalicyjne nadwyżkowe [...] w latach 1983-1986, oparte na współpracy JM z tzw. Nowym Klubem Liberalnym. W okresie od 1976 r. do 1993 r. istniał system partyjny, którego mechanizm przypominał układ wielopartyjny z partią dominującą [...] (to coś w stylu układu po wyborach 2001 - rządy SLD i reszta partii- przypis M.Sieradzki). W latach 1993-1994 JM przeszła do opozycji mimo zdobycia w wyborach 36,6% głosów i uzyskania statusu pierwszej siły politycznej w parlamencie (223 mandaty wobec 70, drugiej pod względem siły parlamentarnej partii -> Socjaldemokratycznej Partii Japonii - NSM). Dwa sformowane w tym okresie gabinety dysponowały wprawdzie absolutną większością w parlamencie, ale były to koalicje oparte na współpracy aż 7 partii politycznych, reprezentujących dość szerokie spektrum programowo-ideologiczne. Stworzona w ten sposób większość miła przede wszystkim "negatywny" charakter, dążenie do zaproponowania za wszelką cenę alternatywy rządowej dla JM. Koncentracja systemu partyjnego okazała się więc zjawiskiem nietrwałym.W 1994 r. JM powróciła do władzy, zawiązując dość nieortodoksyjne programowo koalicje gabinetowe z lewicową NSM.W ramach przestrzeni rywalizacji systemu partyjnego można wyróżnić trzy bloki ideologiczne, reprezentowane przez więcej niż jedną partię polityczną - lewicowy, centrowy oraz prawicowy. Zasadniczą osią konfliktu stał się -> podział socjopolityczny o socjoekonomicznym charakterze (tradycyjna oś lewica-prawica).Programowa oferta partii politycznych podlega jednak znacznym modyfikacjom, a to za sprawą relewantnych politycznie konfliktów na tle religijnym czy też sporów między partiami, dotyczących zagadnień charakteru polityki zagranicznej Japonii. Najbardziej na lewo znajduje się Komunistyczna Partia Japonii (Nihon Kyosan-to) , zalegalizowana w 1945 r. i oferująca tzw. naukowy socjalizm, którego elementem programowym stało się kwestionowanie ideii dyktatury proletariatu. Po lewej stronie, choć w pobliżu centrum systemu partyjnego, sytuuje się -> Socjaldemokratyczna Partia Japonii (NSM). Ruch tego tego ugrupowania w kierunku centrum przestrzeni stał się widoczny zwłaszcza po przyjęciu przez zjazd partii w 1996 r. manifestu politycznego, inkorporującego szereg haseł i wartości charakterystycznych dla opcji liberalnej. W centrum systemu partyjnego znajdują się: partia religijna Komeishinto, która kontynuuje tradycyje ugrupowania powołanego do życia w 1964 r. zwanego Komeito (Partia Dobrego Rządu) oraz liberalne ugrupowanie Sakigake, stworzone w 1993 r. przez grupę dysydentów z JM. Po prawej stronie przestrzeni plasują się dwie duże partie relewantne o konserwatywnym charakterze - Partia Liberalno-Demokratyczna (JM) oraz Partia Nowych Perspektyw (Sn). [...]

Źródło: Encyklopedia Politologii - tom 3 - Zamykacze 1999